Theo các chuyên gia, nem chua tuy ngon nhưng nguy hiểm, đặc biệt, bác sĩ cảnh báo nem chua rán là món rất bẩn và độc hại.
Ăn nem chua, ăn luôn vi khuẩn
PGS.TS Trần Đáng (nguyên Cục trưởng Vệ sinh An toàn Thực phẩm, Bộ Y tế) cho hay bản thân nem chua rất bổ dưỡng và là món ăn ngon, hấp dẫn. Tuy nhiên, trong quá trình chế biến và bảo quản, món này mang rất nhiều rủi ro cho người ăn.
Ông phân tích, nem làm từ thính, thịt tươi và đa phần được làm thủ công. Trong quá trình chế biến, nếu không bảo đảm được vô trùng, món này rất dễ bị nhiễm bẩn, nhiễm khuẩn do nhiều nguồn khác nhau như bàn tay người sản xuất, dụng cụ, nơi sản xuất bẩn, không bảo đảm vệ sinh, các loại lá không sạch... Thính và thịt nếu để quá hạn và gặp môi trường ẩm cũng rất dễ tạo ra nấm mốc và vi khuẩn độc hại.
Những vi khuẩn này có thể bị tiêu diệt khi đun nấu chín song nem chua chỉ được làm chín bằng phương pháp lên men tự nhiên. Do đó không thể diệt được các vi khuẩn, virus gây bệnh và các kí sinh trùng đường ruột nên dễ trở thành nguyên nhân gây ra bệnh liên quan đến đường tiêu hoá, ngộ độc thực phẩm tức thời.
Nem chua rán cực bẩn?
PGS-TS Phan Thị Sửu, Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật an toàn vệ sinh thực phẩm, thuộc Hội Khoa học kỹ thuật an toàn thực phẩm Việt Nam khuyến cáo: nem chua rán là món ăn đường phố rất bẩn. Vì lợi nhuận, những người chế biến thực phẩm thường chỉ sử dụng nguyên liệu ôi thiu, thậm chí là ngâm tẩm hóa chất trôi nổi trên thị trường để chế biến ra những chiếc nem rẻ nhất có thể. Ngoài ra, việc dùng dầu, mỡ chiên đi chiên lại nhiều lần còn gây biến chất vì tạo thành axit béo dạng xấu (trans fat) không có lợi cho sức khỏe, gây đầy bụng, khó tiêu, nguy hiểm cho người béo phì và bị bệnh tim.
“Nem chua theo nguyên tắc phải có thời hạn, thường chỉ 3-7 ngày, tùy loại nem. Trong nem chua quá hạn luôn tồn tại các loại vi khuẩn gây bệnh và các kí sinh trùng có hại, tuy bị ức chế không hoạt động được nhưng chúng không chết mà sẽ sinh sôi nảy nở khi gặp điều kiện thuận lợi, gây bệnh nguy hiểm cho sức khoẻ người tiêu dùng, trong đó có những loại độc tố nấm mốc, độc tố vi khuẩn có thể gây ung thư”, ông cho biết.
Vẫn theo vị chuyên gia, đó là chưa kể đến việc nhiều nơi sản xuất nem còn dùng chất phụ gia như phẩm màu, men chua. Đây là những chất có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng. Cũng không loại trừ các nơi sản xuất sử dụng nguyên liệu từ những những con lợn bị bệnh để làm nem, tạo điều kiện cho các dịch bệnh như dịch tai xanh, dịch tiêu chảy cấp phát tán.
Sán chui lên não vì nem
Về vấn đề này, bác sĩ Nguyễn Ngọc Ánh - Giám đốc Phòng khám Chuyên khoa Ký sinh trùng Sài Gòn - cảnh báo cũng chính vì nem chua chỉ là món thịt tái, không được đun nấu kĩ càng nên người ăn rất dễ nhiễm sán dây lợn khi ăn phải thịt lợn gạo (là loại lợn trong cơ có chứa các nang ấu trùng sán).
Bệnh chủ yếu gây triệu chứng đau bụng vùng rốn, rối loạn tiêu hóa nhẹ, dần dần thấy yếu mệt, chóng mặt, hoa mắt, đau đầu suy dinh dưỡng do sán chiếm dụng thức ăn, có thể gây thiếu máu. Tuy nhiên, triệu chứng chủ yếu là người bị bệnh thường xuyên có những cảm giác khó chịu, bứt rứt do những đốt sán tự rụng ra ngoài ống tiêu hóa bất cứ lúc nào. Sán có thể gây tắc hoặc bán tắc ruột.
“Đáng lo nhất là khi người bệnh bị mắc bệnh ấu trùng sán lợn, tùy vào vị trí ký sinh, chúng gây ra những biến chứng khác nhau. Kén sán có thể trong ổ mắt làm lồi nhãn cầu gây lác, nhìn đôi, đặc biệt làm bong võng mạc gây giảm thị lực, có thể gây mù. Ấu trùng ký sinh ở cơ tim gây rối loạn nhịp tim, ảnh hưởng đến van tim tiến tới suy tim. Riêng ở não, tuỳ theo từng giai đoạn phát triển của kén mà mức độ biểu hiện thần kinh khác nhau như nhức đầu, động kinh, rối loạn tâm thần, rối loạn thị giác, giảm trí nhớ. Các trường hợp nặng có thể dẫn đến tử vong”, bác sĩ Ánh cho biết.
Bác sĩ cho biết thêm, những trường hợp mắc ấu trúng sán lá lợn như trên không phải là hiếm gặp. Vì thế, những người có thói quen ăn nem chua hay có biểu hiện đau đầu, giảm trí nhớ, động kinh, liệt nửa người hoặc có u dưới da cần đi khám chuyên khoa để phát hiện sớm bệnh ấu trùng sán lợn.
Theo các chuyên gia, bạn nên chọn các cơ sở cung cấp nem chua đáng tin cậy về nguồn gốc, quá trình chế biến và hạn sử dụng. Tốt nhất nên hạn chế ăn món này cũng như các thực phẩm tái khác.