Hầu hết chúng ta đều có thói quen đem bỏ sọt rác tất cả những thực phẩm hết hạn hoặc gần đến ngày hết hạn để đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Tuy nhiên, theo các nhà khoa học thì đây là quan niệm sai lầm và ước tính làm phung phí khoảng hơn 8 triệu tấn thức ăn mỗi năm.
CÓ THỂ BẠN CHƯA BIẾT?Theo các nhà khoa học, ngày sản xuất và hạn sử dụng được in trên bao bì chỉ là thông tin nói về độ tươi sống của thực phẩm. Nghĩa là chúng có thể tươi ngon trong khoảng thời gian đó, trên thực tế thông số này không liên quan đến rủi ro thực phẩm bị nhiễm độc hay các loại bệnh truyền qua thực phẩm. Việc tất cả các sản phẩm đều buộc phải ghi hạn sử dụng là để nhằm đảm bảo nhà sản xuất sẽ không bị liên đới trách nhiệm nếu người dùng sử dụng hàng hết hạn và gặp vấn đề về sức khỏe.
(Ảnh: gnbsgy.org)Lấy ví dụ như một thực phẩm có ngày hết hạn là 20/1 thì không bao giờ nó hỏng ngay trong ngày 21/1. Thông thường, bạn vẫn có thể sử dụng sản phẩm thêm vài ngày và thậm chí là vài tuần. Tuy nhiên, từ sau ngày 20/1 trở đi, nếu bạn sử dụng mà xảy ra bất kì một vấn đề nào về sức khỏe thì nhà sản xuất sẽ không phải chịu trách nhiệm.Chẳng hạn như trứng, bạn có thể dùng được từ 3 - 5 tuần sau khi mua, mặc dù hạn sử dụng của nó chỉ là 2 tuần. Hay một hộp phô mai có dán tem hạn dùng là tháng 3/2017 nhưng đến tháng 5/2017 bạn vẫn có thể dùng tốt mà hầu như không có thay đổi đáng kể nào về chất lượng (tất nhiên là sản phẩm phải được bảo quản đúng cách).
(Ảnh: Barcodevtn.com)Ông Emily Broad Leib, giám đốc Khoa Chính sách, Luật thực phẩm của Trường Đại học Luật Harvard cho biết: “Chúng tôi đồng ý với việc đề ngày chỉ rõ sự tươi ngon hay chất lượng của thực phẩm, song chúng phải được giải thích rõ ràng với người tiêu dùng để họ hiểu rõ những ngày đó nghĩa là gì. Đó là về chất lượng, chứ không phải độ an toàn. Người dùng có thể tự quyết định về việc chất lượng thực phẩm có còn chấp nhận được không”.Hiện nay hạn sử dụng thực phẩm có 2 loại khác nhau đó là:Hạn Use-by date (UB): Dùng cho những sản phẩm tươi sống dễ hư hỏng như sữa, cá hay thịt và người dùng nên sử dụng chúng trước ngày này vì sau đó sản phẩm có nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe.Hạn Best-before date (BB): Là hạn dùng được yêu cầu với các mặt hàng đóng hộp hay đồ khô. Thông số này để chỉ ngày cuối cùng mà sản phẩm vẫn đảm bảo đạt chất lượng tốt nhất. Còn sau đó, giá trị của sản phẩm sẽ giảm dần.NHỮNG LOẠI THỰC PHẨM HẾT HẠN NHƯNG VẪN SỬ DỤNG ĐƯỢC1. SữaNhiều người nghĩ rằng sữa hết hạn rồi thì sẽ không thể sử dụng được nữa. Tuy nhiên, theo nhiều nghiên cứu thì sữa tiệt trùng có thể dùng lâu hơn hạn sử dụng khoảng 50% thời gian ghi trên bao bì nếu được bảo quản đúng cách. Tốt nhất, bạn nên đặt sữa trong lòng của tủ lạnh chứ không nên để ở bên cánh cửa. Bởi vì cửa tủ lạnh hay mở ra nên sẽ có mức tỏa nhiệt không ổn định, khiến chất lượng sữa bị giảm sút.Tuy nhiên, vì quá hạn sử dụng cho nên hương vị và chất lượng của sữa sẽ không được đảm bảo tươi ngon như lúc ban đầu. Thay vì uống thì bạn nên làm bánh, vì sữa lên men đã có độ chua nhất định nên sẽ làm hương vị của bánh thơm ngon hơn.
(Ảnh: AlimentaTuBienestar)2. Bánh mìBánh mì là loại đồ ăn tiện dụng và thường được dùng trong bữa sáng của rất nhiều gia đình. Thông thường, hạn sử dụng được in trên bao bì của các loại bánh mì là sau 3 ngày kể từ thời gian sản xuất. Nhưng thật sự thì nó vẫn có thể ăn được sau đó một tuần, dù là cứng và khô hơn. Tuy nhiên, trong trường hợp bạn thấy bánh có mùi vị lạ, bị mốc, thay đổi màu sắc thì cần phải vứt bỏ ngay.Ngoài bánh mì, một số loại bánh khác như bánh ngọt, bánh quy cũng có thể được sử dụng lâu hơn hạn dùng rất nhiều. Tất cả chúng đều có chứa chất bảo quản, đường, sữa, giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn một cách hữu hiệu.
(Ảnh: ViCare)3. Phô maiPhô mai thường được bọc trong những bao bì rất tốt nên sẽ an toàn. Hầu hết những loại phô mai cứng đều có vị chua và mặn nên hầu như vi khuẩn sẽ không có điều kiện phát triển.Với phô mai cheddar thì ngay cả khi hết hạn bạn vẫn có thể sử dụng thêm 1 – 2 tuần nếu chúng được bọc cẩn thận và bảo quản trong tủ lạnh. Chỉ đến khi màu sắc bị thay đổi, mùi vị trở nên khác lạ thì mới nên vứt bỏ. Hoặc bạn cũng vẫn có thể "vớt vát" bằng cách cắt bỏ đi 3cm ở lớp ngoài và tiếp tục sử dụng phía bên trong.Riêng với những loại phô mai mềm thì bạn nên tuân thủ theo thời gian hướng dẫn trên bao bì và phải nhớ là bảo quản chúng cẩn thận trong tủ lạnh. Vì chỉ cần để ngoài khoảng 4 giờ đồng hồ là phô mai mềm brie sẽ bị hỏng.
(Ảnh: 2Eva)4. Cá cắt khúcCác chuyên gia dinh dưỡng cho biết, nhiều loại cá cắt khúc như cá tuyết và cá hồi vẫn có thể ăn được tới 4 tuần sau khi đánh bắt trong điều kiện chúng được bảo quản đông lạnh dưới 5 độ C. Vì ở khoảng nhiệt độ này thì vi khuẩn sẽ không xâm nhập và phát triển được, rất an toàn cho người sử dụng, tuy nhiên hương vị sẽ không được thơm ngon.
(Ảnh: Khanhlongfood)Các nhà khoa học lưu ý, thông thường thuyền đánh cá sẽ mất khoảng 3 tuần để từ biển về đất liền sau khi đánh bắt. Và phần lớn hạn sử dụng của chúng sẽ không được tính trong khoảng thời gian này nên bạn phải luôn cẩn trọng khi lựa chọn. Cần chọn những con cá có thịt chắc, không có mùi, nếu ấn tay vào có vết lõm, thịt cá vẩn đục thì không nên chọn. Trong trường hợp đã mua rồi thì cũng đừng ngần ngại cho chúng vào thùng rác.5. Cà chuaThông thường, cà chua là loại quả có hạn sử dụng rất ngắn, chỉ vài ngày kể từ sau khi thu hoạch. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho biết rằng bạn vẫn có thể sử dụng những quả cà chua đã mềm nhũn để chế biến thành món ăn mà không lo bị ảnh hưởng tới sức khỏe.Đối với những quả cà chua chín, bạn có thể dùng chúng từ 1 - 2 tuần sau hạn dùng trên bao bì đóng gói. Quả càng mềm, càng nhăn thì càng tốt. Khác với những loại rau quả khác, cà chua sẽ ngọt hơn theo thời gian. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyên bạn tránh ăn những quả cà chua bị chảy nước, bị mốc hoặc có mùi cồn.
(Ảnh: Báo Thanh Niên)