3 miền Bắc, Trung, Nam Việt Nam, vùng nào cũng có những món bún ngon. Chúng nổi tiếng đến mức, nếu đến các địa danh liên quan, người ta nhất định phải đi nếm các món bún ấy.
1. Bún thang
Dẫu người ta bảo bún thang ra đời là để giải quyết các nguyên liệu thừa của mâm cỗ Tết còn lại, nhưng bún thang có thể xem là món bún cầu kỳ nhất nhì của miền Bắc. Món bún này cầu kỳ từ thứ nước dùng trong ngọt thanh ninh từ xương gà tôm khô.
Ngoài ra nguyên liệu ăn kèm của tô bún thực sự đa dạng, nào là thịt gà, giò, trứng đều phải thái chỉ, rồi củ cải sợi khô, nấm hương, ít ruốc tôm và tất nhiên không thể thiếu chút mắm tôm. Bát bún thang đúng chuẩn thường khiến người ta ngây ngất cả về hương vị lẫn hình thức.
2. Bún chả
Từ nguyên liệu vô cùng phổ thông - thịt heo, người dân Bắc Bộ đã nghĩ ra món bún ngon tuyệt diệu, đó là bún chả. Thịt ba chỉ ngon thái mỏng, tẩm ướp rồi nướng trên than hoa cho chín tới, mỡ chảy xèo xèo thế là có ngay chả nướng. Muốn ăn mềm hơn, thì dùng thịt vai băm nhỏ để làm chả viên.
Ngoài những miếng chả thơm lừng, chỉ ngửi đã thấy ứa nước miếng, linh hồn của bún chả còn nằm ở nước mắm pha chua ngọt vừa vị, đu đủ bóp chua ngọt. Nước chấm pha có ngon mới đưa đẩy được miếng thịt cho thêm vừa vị, giúp khi chấm bún, chấm rau sống ăn mãi mà không chán.
trinhstarscream
3. Bún riêu
Với nguyên liệu chủ đạo là cua, loại thực phẩm dễ kiếm và thân thuộc với người Việt nên bún riêu có ở mọi vùng miền, trong đó mỗi vùng lại có chút ít khác biệt. Chẳng hạn như bún riêu miền Bắc sẽ ăn kèm với đậu phụ, mãi vài năm gần đây mới thêm giò, thịt bò...
Còn bún riêu miền Nam sẽ có thêm tiết heo hay bò viên. Phần riêu cua ở miền Bắc nấu đúng chuẩn chỉ gạch do thịt cua trong lúc nấu đóng lại, còn riêu cua ở miền Nam sẽ trộn thêm thịt nạc xay và trưng.
4. Bún ốc
Một món bún nước đặc trưng của Bắc chính là bún ốc. Ốc vùng nào cũng có, nhưng thường người ta chỉ luộc, xào chứ chẳng nơi nào có món bún ốc như của Hà Nội. Những con ốc vặn, ốc nhồi rửa luộc, luộc rồi khêu lấy ruột.
Nước thêm dấm bỗng, gia giảm gia vị rồi chan vào bún trắng, cùng vài con ốc, thêm hành, tí tía tô là có ngay tô bún ngon "nức nở". Bún ốc ghi điểm bởi vị chua dịu, thanh thanh, dễ ăn. Gần đây, để đáp ứng nhu cầu ăn no lâu, người ta mới thêm giò, đậu, thịt bò vào tô bún ốc.
5. Bún đậu mắm tôm
Nhắc đến món bún có sức ảnh hưởng lớn, được ưa thích ở mọi vùng miền, phải kể đến bún đậu mắm tôm. Bắt đầu từ món ăn dân dã có duy nhất bún lá, đậu rán, chấm cùng mắm tôm pha, bún đậu mắm tôm ngày nay có thêm rất nhiều đồ ăn, nào giò, nào thịt luộc, nào lòng.
Hơn thế, món này đã nhanh chóng lan đến các tỉnh thành và trở thành một nét văn hóa ẩm thực thú vị của Việt Nam.
6. Bún tôm Hải Phòng
Bún tôm là đặc sản nổi tiếng ở Hải Phòng. Nguyên liệu chính của bún tôm là những con tôm đỏ au, đến nước dùng cũng được nấu từ tôm khô nên có vị vô cùng đậm đà và đặc trưng. Dù thành phần chính là bún tôm nhưng trong tô bún còn có thêm chả lá lốt, thậm chí có quán còn cho thêm cả cá rán, mộc nhĩ thái nhỏ và ruốc cua.
7. Bún bò Huế
Món bún bò của xứ Huế không chỉ là món ngon gây thương nhớ của đất cố Đô mà còn được ưa chuộng đến mức xuất hiện ở rất nhiều các tình thành trên cả nước. Tô bún bò Huế quả thực dễ khiến người ta mê từ lần đầu tiên, bởi thứ nước dùng có mắm ruốc thơm nức, đậm đà, miếng giò heo thơm, chắc, chất lượng, chả cua ngọt giòn lại thêm tiết heo, bò tái chần... đầy đặn.
Bún bò Huế nhất định phải có chút cay mới ngon. Chút ớt xào sẽ nâng vị bát bún, khiến mọi thứ hòa quyện và hấp dẫn vô cùng.
8. Bún mắm nêm
Bún mắm nêm là món đặc sản bình dân của Đà Nẵng. Thành phần ban đầu của tô bún chỉ đơn giản gồm bún, mắm nêm và mít non luộc. Về sau, người ta thêm vào các món ăn kèm như thịt heo quay, thịt ba chỉ, chả bò, nem, tai heo... để tô bún bắt mắt, hấp dẫn hơn.
9. Bún đỏ
Bún đỏ dường như là thứ quà ai đến Buôn Mê Thuột cũng kháo nhau đi nếm thử, chỉ riêng cái chữ đỏ và lời đồn về sợi bún màu đỏ đã khiến người ta tò mò lắm rồi.
Tô bún đỏ Buôn Mê đơn giản lắm, ít sợi bún, một miếng chả cua to gần bằng 3 ngón tay, chừng 3, 4 quả trứng cút, chút rau giá đã luộc rồi chan thêm muôi lớn nước lèo thơm, ngọt phảng phất mùi cua. Đặc biệt phần bún có thêm vài miếng tóp mỡ hành giòn rụm, béo ngậy ăn rất đưa đẩy.
10. Bún mắm miền Tây
Bún mắm là món ăn quen thuộc của người miền Tây, đặc biệt là An Giang, Trà Vinh. Nước lèo của món bún độc đáo được nấu với mắm bồ hóc, đặc sản của người Khơ me. Bún mắm ban đầu chỉ có cá, nhưng sau này sự giao thoa văn hóa đã bổ sung thêm các loại giò, chả, heo quay, khiến tô bún mắm đầy đặn và hấp dẫn hơn.
Bún mắm không chỉ có hương vị đặc trưng mà còn ăn kèm rất nhiều loại rau đặc trưng của miền Tây Nam Bộ như kèo nèo, giá, rau muống bào, đậu bắp, hẹ, rau chuối thái nhỏ và rau đắng...
11. Bún cá Châu Đốc
Để nấu được một tô bún cá Châu Đốc ngon đòi hỏi nhiều công phu, qua nhiều công đoạn tỉ mỉ. Món cá dùng trong bún cá Châu Đốc phải là cá lóc, nạc cá tách xương tỉ mỉ, xào sơ với nghệ để có màu vàng đẹp và mùi thơm.
Nước dùng của bún cá được nấu bằng nước luộc cá, cá sử dụng phải là loại cá lóc. Ngoài ra, một món ăn kèm không thể thiếu trong tô bún cá Châu Đốc phải kể đến là thịt heo quay.